WİNDOWS VİSTA

Gelistirilmesi için 10 binden fazla kişinin 5 yılı askın süredir calıstıgı Windows Vista,nihayet bu aydan itibaren bizlerle olack.İlk kez 14-17 tariheri arasındaki Compex Bilgisayar Fuarında Microsoft Türkiye tarafından tanıtılan ve biz kullanıcıları ile buluşan Vista ,herksin aklında soru isaretleri olusmasına neden oldu.Soru ise; “Acaba terfi etmeli mi yoksa etmemeli mi?” idi.Bu sorunun kafanızı daha fazla karıstırmasını önlemek amacıyla,sizler icin bir Windows terfi rehberi hazırlandı. Vistaya terfi etmek yada etmemek...BU ince çizgide dikkat edilmesi gereken herşeyi burada bulabileceksiniz.Bu rehberi okuduktan sonra terfi edip etmemeye kolayca karar verebilirsiniz.

Vista’nın yeniliklerini ve eksikliklerini daha kolay inceleyebilmemiz için sistemi,öncelikli olarak iki alt kategoriye ayırmamız gerekityor.Yazılımsal ve donanımsal açıdan bakmak,sanırım daha kolay karar vermemizi saglayacak.Bir işletim sisteminin iki farklı kategori altında incelenmesi size biraz garib gelebilir,bu dogru.Ancak tam da bu nokta,Vista’nın ne kadar farklı bir isletim sistemi oldugunu göstermek için yeterli olablr.


Vista Macerası

Yaklasık 5 yıl önce baslayan Longhorn furyası ile temel taşları oluşturulmaya başlayan Vista hakkında Bussiness Week’te çıkan bir yazıda,Vista’nın satısından e lde edilecek karın,gelistirilmesi için harcanan para yanında devede kulak kalacagı bile söyleniyor.Firmanın CEO’su Steve Ballmer ise maliyuet konusunda bir rakam vermekten kaçınıyor.

Vista’nın geliştirilme sürecinde bunlar yaşanırken ,kullanım aşamasında da farklı bir yol izlendi.2 adet deneme sürümünün ardından Microsoft tarihinde ilk kez bir işlerim sistemini ,geliştirme sürecinde hacker’ların kullanımına sundu ve açıkları hacker’lardan bulmalarını istedi(walla billa bu gerifin kafa calısıyo).Windows’un cıkarmıs oldugu 2 deneme sürümünden de geri besleme yoluyla aldıgı hatalar sonucu,güvenilirliginden emin olunan stabil sürümü Ocak 2007’de piyasada olacak.




Vista’nın Getirecekleri

Microsoft artık Tablet Pc ve Media Center Edition gibi günümüzün lüks sayılabilecek uygulamalarını orta düzeyde kullanıcılara sunuyor.Herkesin erişebilecegi cok cesitli yelpazede ürünler sunan firma,kullanıcılarına Home Premium Edition sürümünden itibaren yüksek coklu ortam açma deneyimi ve ağ özellikleri sunuyor.Ayrıca gelişen web servisleri ve P2P dosya paylasımı veya internet üzerinden klasör paylastırma gibi hizmetler ise ev kullanıcılarına işletim sistemiyle gelen yazılımlarla sunuluyor.İşin ilginc tarafı yazılım,film ve müzik üreticilerinin korkulu rüyası haline gelen P2P,DVD kopyalama ve benzeri özelliklerin Vista ile direkt Microsoft kullanıcılarına sunulacak olması.Yasal yönden hangi yaptırım uygulanır ya da hangi kurallar çercevesinde dosya paylasımına izin verilir bilinmez ama 2007 hem kullanıcılar hem de Pc dünyası için yeni işletim sistemi ile hareketlenecege benziyor.


Vista’da Güvenlik

Microsoft ,Windows Vista’yı şimdiye dek en güvenli işletim sistemi olarak tanımlıyor.
İngiliz güvenlik şirketi Sophos Vista’yı e-posta üzerinden etkileyebilecek 3 virus oldugunu acıkladı; bunlar Stratio-Zip , Netsky-D , MyDoom-O.Bu virüsler yahoo.gmail,hotmail gibi bagımsız e-posta programları üzerinden geldiginde Vista’nın güvenlik duvarlarını aşabiliyor.

Fin güvenlik şirketi F-Secure’a göre ise,Vista’nın güvenlik özellikleri bu virüsleri yakalayacak güçte.

McAfee,yeni güvenlik özelliklerine karşın Vista’nın önceki sistemlere göre daha az güvenli oldugu görusunde.

Symantec de Vista’nın bazı bölümlerinde yazılım hatalırının oldugunu ve Windows XP’den daha güvensiz oldugunu savunuyor.


Vista’daki Yeni Programlar

Windows Mail:Windows XP’deki Outlook Express’in Vista için hazırlanmıs ve geliştirilmiş sürümü.Bir online elektronik posta gönderme ve alma programı.Gelişmiş bir spam filtreleme özelligine sahip.Yeni güncellemeleri sitesinden otomatik olarak indirebiliyor.

Windows Kayıt Defteri:XP’deki adres defteri benzeri bir uygulama.XML tabanlı.Adres bilgilerini ‘.wab’ ‘.vcf ‘ ‘.csv’ formatlarında saklayabiliyor.

Windows Takvimi:Vista ile gelen yeni bir takvim uygulaması.iCalendar formatını destekliyor.

Windows Fax & Tarayıcı:Gelişmiş bir fax gönderme,alma ve tarama yapma uygulaması.XP’deki faks servisi yerine kullanılacak olan bu uygulama Ultimate , Business ve Enterprise dagıtımlarında mevcut.

Microsoft Paint:XP’de bulunan Paint uygulamasının gelişmiş versiyonudur.Yeni renk paketleri ile desteklenmiştir.

Vista ile gelecek diger gelişmiş uygulamalar ise Wordpad,ses kaydedicisi,hesap makinası,Microsoft Photo Gallery,Microsoft Movie Maker,Microsoft DVD Maker.Ayrıca Vista’nın tüm sürümlerinde yeni eklenen bir cok oyun da mevcut.Bunlar Purble Place,Chees Titans,Mahjong Titans,Minesweeper ve InkBall.




Windows Vista'nın Donanımsal Nitelikleri

Testlerimiz ,daha Vista piyasa cıkmadan baslayan ve önü arkası kesilmeyen ‘Cok fazla donanımsal özellikler gerektiriyor’ sözlerini ne yazıkki dogruladı.Bu da demek oluyor ki Vista’ya gecmek sadece tercih meselesi degil,aynı zamanda RAM,işlemci ve ekran kartı meselesi.

Öncelikle testimiz sırasında kullandıgımız makinaıyı tanıtalım.Böylece daha kolay karsılastırabilir ve terfi zamanına karar verebilirsiniz.Kurulu yaptıgımız makine 1.86 Centrino işlemcili,1.5 GB hafızaya sahip ve 256 MB X700 ekran kartı takılı bir dizüstü bilg.Bir cok isletim sistemi ve program testinde canavar gibi calıstıgına inandıgımız makinamızın,Vista testinde ne gii sonuclar verecegini biz de cok merak ederek basladık denemelere...

Vista’nın kurulumu tamamlandıktan sonra bilgisayarımıza verdigi not,bilgisayarımızın iyi sayılabilecegini kanıtladı ama fazla iyi olmadıgının da altını cizdi.Evet yanlıs duymadınız Vista bilgisayrımızı notlandırdı ve en düsük notu 3.6 ile islemcimize verdi.5 üzerinden notlandırmanın yapıldıgı bu sistemde ekran kartımız 4.2 , RAM’imiz 4.3 puan aldı.Ve bilgisayarımızın aldıgı genel not ile Vista’yı kaldırabilecek bilgisayrlar arasına girmeyi basardı.Bu da demek oluyor ki Vista her bilgisayarda kolay kolay calısmayacak.İşte terfi kararını vermeniz icin atmanız gereken ilk adım bu.Üzerinde biraz düşünülmesi gereken bir sonuc gercekten de.

Gelelim Vistanın diger donanımsal isteklerine ve gercekte Vista’nın bilgisayar kaynaklarını ne kadar tükettigine.

Kurulum sonrasında Vista sabit diskimizde 6 GB’a yakın yer kapladı.Bu da Windows XP’ye alıstıgımız için olsa gerek ,sadece bir işletim sistemi icin oldukca fazla bir boyut bize göre.Ayrıca sistemin biraz yavas calıstıgını sölemekte de fayda war.

Üzerinde cok konusulan Aero arayüzü gercekten de göze hos gelen bircok efekte sahip.Fakat her güzel seyin bir bedeli oldugunu da unutmamak gerekir.Aero arayüzünün bedeli ise 300 MB’dan fazla RAM tüketimi . Kurulum işlemi bittikten sonraki haliyle Windows Vista 600 MB civarında RAM kullanıyor.Yani bu miktar hicbi program calısmazken ortaya cıkan RAM tüketim miktarı.Eger bu tüketimi XP acılıs ekranı ile karsılastıracak olursak,terfi için atmamız gerek ikinci önemli adımın ne kadar büyük olacagını görebilrisiniz.

Bu iki bilgi bile Vista’nın sistemimizi ne kadar yordugunu acıkca ortaya koyuyor.Fakat tema degişikligine gidip Windows 98 görünümüne gectigimizde RAM tüketimi bir hayli azalıyor.Ortaya cıkan sonuc ise cok garib RAM tüketimi birden 200 MB civarına düşüyor.Demekki Aero teması 300 MB’dan fazla RAM gerektiriyor.

Bu aşamada Vista’ya terfi etmeyi düşünen kişilerin 1 GB ve üstü RAM’e,256 MB ve üstü bir ekran kartına ve şu anki sartlar altında iyi sayılan bir işlemciye ihtiyacı oldugu acıkca ortaya cıkıyor.Cünkü hicbir işlem yapmazken 600 MB RAM tüketen bir sistemin işlemciyi ne kadar yoracagı ortada.

1 yıldan eski sistemlerin hiçbir upgrade yapmadan Vista’ya gecmesinin zor oldugunun acıkca belirtildigi bu durumlarda,Vista’ya terfi için en uygun zamanın çıkıs tarihinden 6 ay sonrası oldugu belirtiliyor.Neden olarak ise bu süre zarfında Vista’nın hem Türkce sürümünün cıkacagı hem de genel kullanıma sahip bircok yazılımın Vista sürümlerinin bu süre zarfında hazır hale gelecegi gösteriliyor.Demekki terfi işlemimizin bir de yazımsak boyutu war.

Not:Vista’nın bu sürümüyle gelen bir diger özellik ise Linux’ta ki “su” komutu ile erişilen admin hesabı yönetimi.Yani programlar üzerinde yapılacak degişiklikler veya uygulamaların sistemden kaldırılması için ‘admin’(yönetici) onayı gerekiyor.Üsttelik bu onay her program için gerekli.Bu işlem ise bu tip konulara yabancı kişilere,zor gelecek ve yadırganacak bir durum.

Yeni nesil işletim sisteminde bir diger farklılık ise Gadget’lar.Bunlar Linux’taki ‘Super Karamba’ benzeri ögeler ve bir cubuk üzerinde ya da masaüstümüzün herhangi bir yerinde kullanılabiliyor.Kurulum sonrasında sayısı 10’u bulan bu Gadget’lara yenilerini eklemek icin bir internet baglantınızın olması yeterli.İşte bu tip farklılık ve yeniliklere alısmak ya da alısmayı göze almak da terfi için atmamız gerek önemli adımlardan birisi..


Fiyatı Ne Olacak

Şu an itibariyle bazı firmalar tarafından kullanılmaya baslayan Vista sürümleri için Microsoft’un ilk acıkladıgı fiyatlar diger işletim sistemlerine oranla biraz yüksek.En düşük sürüm olan Windows Vista Home Basic 200 dolarla satısa sunulacagını belirten Microsoft, Windows XP Pro’nun karsılıgı olarak düşünebilecegimiz Windows Vista Home Premium sürümün satış fiyatı ise 240 dolar olarak acıklamıstı.Diger yandan daha gelişmiş Windows Vista Business sürümü 300 dalor,en gelişmiş sürüm olan Windows Vista Ultimate ise 400 dolar fiyatla satısa sunulacak.

Ayrıca satısa sunulan tüm sürümler için,bir önceki sürümden terfilerde,fiyat indirimine gidilecegini belirten Microsoft yetkilileri,satın aldıgımız Vista sürümünün zamanla aradaki farkı ödeyerek daha üst sürüme yükseltilebilcegini de belirtiyorlar.

Terfi fiyatlandırması ise en düşük sürüm olan Vista Home Basic için 100,Vista Home Premium icin 160,Vista Business sürümü için 200 dolar ve Vista Ultimate için ise 260 dolar olacak.


Hangi Sürüme Terfi Etmeliyiz?

Hangisi en mantıklı?Bu soru bugüne kadar sorulan sorular arasında cok önemli bir yer edindi.Bu kararı sürümlerin özelliklerini ve fiyatlarını inceleyerek siz vermelisiniz.Sürümlerin bazı önemli özellklerini sayacak olursak,Home Basic sürümü,Aero arayüzünden,Media Center desteginden ve Xboxbaglantı zöelliginden mahrum.Home Premium paketi ise tüm bu özellikelri kullanıcılarına sunuyor.Fakat Windows tabanlı domainlere baglanamıyor.Business sürümünde ise Media Center ve Xbox baglantı özellikleri bulunmamasına karsın,Aero arayüzü destekli ve Windows tabanlı domainlere baglanabiliyor.En gelişmiş paket olan Windows Vista Ultimate ise tüm bu özellikle sunuyor .

Notaketlerin fiyatlandırması ise ayrı bir konu.Ucunda gözden cıkarılacak önemli bir miktar para var dogrusu.İşte bu paket secimi adımı da terfi işleminin beşinci ve son adımı.

Bu bilgiler ışında bizim göruslerimizi soracak olursanız,tüm yaralı programların Vista sürümünün cıkmasını ve olası bir Servise Pack için hataların toplanmasını beklemek akıllıca olacaktır.Bu süre zarfında Vista’nın Türkce sürümününde hazır hale gelecegini göz önüne alır ve bir ihtimal olmasına karsın fiyatların da biraz düşebilecegini düşünürsek,en faydalı işin biraz daha beklemek olacagını görebiliriz. Ayrıca Vista’nın yayılmasına paralel olarak donanımsal ürünleri fiyatlarında bir degişiklik olacagını düşünebilirz.Bu da terfi edebilmek için bilgisayarın donanımsal parcaların yükseltmesi gerekenlere fırsat tanıyabilir...